BAP Uygulama Usulleri

YÜKSEKÖĞRETİM KURUMLARI BÜTÇELERİNDE BİLİMSEL ARAŞTIRMA PROJELERİ İÇİN TEFRİK EDİLEN ÖDENEKLERİN ÖZEL HESABA AKTARILARAK KULLANIMI, MUHASEBELEŞTİRİLMESİ İLE ÖZEL HESABIN İŞLEYİŞİNE İLİŞKİN ESAS VE USULLER

 Amaç ve kapsam

 MADDE  1-  (1)  Bu  Esas  ve  Usuller,  yükseköğretim  kurumları  bütçelerinde  bilimsel  ve teknolojik araştırma hizmetleri için tefrik edilen bilimsel araştırma projelerine ilişkin ödeneklerin proje özel  hesabına  aktarılması,  kullanımı,  kayıt  ve  muhasebeleştirilmesi  ile  izlenmesi  ve  denetiminde uygulanacak esas ve usulleri belirlemek amacıyla düzenlenmiştir.

Dayanak

 MADDE 2- (1) Bu Esas ve Usuller, 2547 sayılı Yükseköğretim Kanununa 25/6/2009 tarihli ve

5917 sayılı Kanunun 21 inci maddesiyle eklenen Ek 28 inci madde hükmüne dayanılarak hazırlanmıştır.

Tanımlar

MADDE 3- (1) Bu Esas ve Usullerde geçen;

 a) Bilimsel Araştırma Projesi: Tamamlandığında sonuçları ile alanında bilime evrensel veya ulusal  ölçülerde  katkı  yapması,  ülkenin  teknolojik,  ekonomik,  sosyal  ve  kültürel  kalkınmasına  katkı sağlaması beklenen bilimsel içerikli, yükseköğretim kurumu içi ve/veya dışı, ulusal ve/veya uluslararası kurum ya da kuruluşların katılımlarıyla da yapılabilecek projeler ile bilim insanı yetiştirme ve araştırma alt yapısını geliştirme projelerini,

 b) Bilimsel Araştırma  Projeleri Komisyonu: Yükseköğretim Kurumları Bilimsel Araştırma Projeleri    Hakkında    Yönetmelik    hükümleri    gereğince   bilimsel    araştırma    projelerinin   kabulü, değerlendirilmesi, desteklenmesi ve izlenmesi amacıyla oluşturulan komisyonu,

 c) Bilimsel   Araştırma   Projeleri   Koordinasyon   Birimi:   Bilimsel   Araştırma   Projeleri Komisyonunun  sekretarya  hizmetlerinin  yürütülmesi,  bütçe  ödeneklerinin  özel  hesaba  aktarılması  ve özel hesaba ilişkin iş ve işlemlerin yürütülmesinden sorumlu birimi,

 ç) Bilimsel  Araştırma  Projeleri  Koordinasyon  Birimi  Koordinatörü:  Bilimsel  Araştırma Projeleri Koordinasyon Biriminin faaliyetlerinin yükseköğretim kurumu adına yürütülmesinden sorumlu, üst yönetici tarafından belirlenen ve üst yöneticiye karşı sorumlu kişiyi,

 ç) Gerçekleştirme Görevlisi: Harcama yetkilisi tarafından belirlenen kişiyi ya da kişileri,

 d) Harcamaların  Tasnifi:  Özel  hesaba  aktarılan  tutarlardan  yapılan  harcamaların  analitik bütçe sınıflandırmasının ekonomik kodlama sistemine uygun olarak izlenmesini, 

 e) Harcama Yetkilisi: Bilimsel araştırma projeleri koordinasyon birimi koordinatörünü,

 f)  Harcama   Yetkilisi   Mutemedi:   Mal   ve   hizmet   alımları   için   özel   hesaptan   avans kullandırılmak üzere harcama yetkilisi tarafından her bir proje için belirlenen kişi ya da kişileri,

 g) Muhasebe   Birimi:   Yükseköğretim   kurumlarında   muhasebe   işlemlerinin   yürütüldüğü birimi,

 ı)  Muhasebe Yetkilisi: Muhasebe biriminin yönetiminden ve yetkili mercilere hesap vermekten sorumlu yetkiliyi,

 ğ) (Değişik,  08/5/2012  sayılı  Karar)  Özel Hesap:  Yükseköğretim kurumları bütçelerinde bilimsel ve teknolojik araştırma hizmetleri için öz gelir ve hazine yardımı karşılığı olarak tefrik edilen bilimsel  araştırma  projelerine  ilişkin  ödeneklerin,  ilgili  bütçe  tertiplerinden  tahakkuka  bağlanmak suretiyle aktarıldığı kamu bankalarının birinde açtırılan proje özel hesabını,

 j) Proje Yürütücüsü: Projeyi teklif eden, hazırlanmasından ve yürütülmesinden sorumlu olan öğretim üyeleri ile doktora, tıpta uzmanlık ya da sanatta yeterlilik eğitimini tamamlamış araştırmacıları,
 
k) Yükseköğretim Kurumu: Üniversiteler ve Yüksek Teknoloji Enstitülerini,

ifade eder.

 

Genel ilkeler

MADDE  4-  (1)  Bilimsel  araştırma  projelerinin  özel  hesaptan  yürütülmesinde  aşağıdaki ilkelere uyulur:

 a) Bilimsel araştırma projelerine ilişkin olarak yükseköğretim kurumları bütçelerinde tefrik edilen  ödeneklerden,  bütçelerine  gider  kaydı  yapılmak  suretiyle  mal  ve  hizmet  alınamaz,  ödeme yapılamaz. Söz konusu harcamalar, özel hesaptan gerçekleştirilir.

 b) Özel hesaba aktarılan tutarlar ve projelere ilişkin giderler, yükseköğretim kurumları bütçe ve faaliyet gelir-giderleriyle ilişkilendirilmeksizin, emanet hesaplarda izlenir.

 c) Özel  hesaba  aktarılan  tutarlardan  yapılan  harcamalar,  analitik  bütçe  sınıflandırmasının ekonomik kodlama sistemine uygun olarak tasnif edilir ve yükseköğretim kurumu kayıtlarında izlenir.

 ç) Özel hesaptan yapılacak mal ve hizmet alımlarında, 01/12/2003 tarihli ve 2003/6554 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı hükümleri uygulanır.

 ç) Bilimsel  araştırma  proje  tekliflerinin  değerlendirilmesi,  kabulü,  desteklenmesi,  bunlara ilişkin hizmetlerin yürütülmesi, izlenmesi, sonuçlarının değerlendirilmesi ve kamuoyuna duyurulması ile bu  Esas  ve  Usullerde  düzenleme  bulunmayan  hallerde  Yükseköğretim Kurumları Bilimsel  Araştırma Projeleri Hakkında Yönetmelik ve Yılı Programının Uygulanması, Koordinasyonu ve İzlenmesine Dair Karar hükümleri uygulanır.

 d) Özel hesaba aktarılan tutarlar, yükseköğretim kurumlarının Strateji Geliştirme Birimlerince açılmış bulunan diğer banka hesapları ile ilişkilendirilmez.

Bütçe ödeneklerinin özel hesaba aktarılması

MADDE  5-  (1)  (Değişik,  08/5/2012  sayılı  Karar)  Yükseköğretim  kurumları  bütçelerinde bilimsel  ve  teknolojik  araştırma  hizmetleri  için  tefrik  edilen  bilimsel  araştırma  projelerine  ilişkin ödenekler,  bütçelendiği  tertiplerden  tahakkuka  bağlanarak  proje  özel  hesabına  aktarılmak  suretiyle kullanılır. Ödeneklerin özel hesaba aktarılmasında aşağıdaki hususlara uyulur:

 a) Yükseköğretim  kurumları bütçelerinde  bilimsel araştırma  projelerine ilişkin  olarak tefrik edilen  ödenekler,  Merkezi  Yönetim Harcama  Belgeleri Yönetmeliği  gereğince  ödeme  emri belgesine harcama  talimatı  eklenerek,  doğrudan  “03-  Mal  ve  Hizmet  Alımları”  ve  “06-  Sermaye  Giderleri” ekonomik kodlarını içeren tertiplerden tahakkuka bağlanmak suretiyle özel hesaba aktarılır.

 b) Ödenekler, serbest bırakma oranları, öz gelir karşılığı ödeneklerde gelir gerçekleşmeleri ve bilimsel  araştırma  projeleri  komisyonunca  belirlenen  bilimsel  araştırma  projelerinin  kaynak  ihtiyaç planları doğrultusunda tahakkuka bağlanarak özel hesaba aktarılır.

 c) Öz  gelir  karşılığı  bilimsel  araştırma  projelerine  ilişkin  olarak  önceki  yıldan  devreden finansman fazlası tutarlar ile yılı bütçelerinin (B) işaretli cetvelinde belirlenen tahmini tutarlar üzerinde gerçekleşen gelir fazlası tutarlar, kullanım amacı doğrultusunda “03- Mal ve Hizmet Alımları” ve “06- Sermaye Giderleri” ekonomik kodlarını içeren tertiplere ödenek olarak eklenir ve buradan özel hesaba aktarılır.  Bilimsel  araştırma  projelerine  ilişkin  olarak  yıl  içerisinde  meydana  gelen  diğer  ödenek artışlarına ilişkin bütçe işlemlerinde de aynı esaslara uyulur.

 ç) Yılı yatırım programında “Proje etüdü Kalkınma Bakanlığı tarafından onaylandıktan sonra harcama  yapılacaktır.”  ifadesi  bulunan  bilimsel  araştırma  projelerine  ilişkin  ödenekler,  proje  etüdü Kalkınma Bakanlığı tarafından onaylanmadıkça özel hesaba aktarılamaz ve kullanılamaz.

 d) Özel hesaba  aktarılan ödeneklerin proje bazında  harcama  durumu  ve hesap  özeti  her  yıl Eylül ve Aralık aylarının son haftasında Kalkınma Bakanlığına gönderilir.

 e) Özel  hesaba  aktarılan  tutarlardan  yapılan  harcamalar,  analitik  bütçe  sınıflandırmasının ekonomik kodlama sistemine uygun olarak her yılın Ağustos ve Aralık ayı sonu itibarıyla, takip eden ayın ilk haftasında Maliye Bakanlığına gönderilir.

 

Özel hesaptan yapılacak harcamalar

 MADDE   6-   (1)   Özel   hesapta   izlenen   tutarlar,   proje   süresi   ile   sınırlı   olmak   üzere çalıştırılacakların harcamaları,  yolluk,  hizmet alımları,  tüketim malları ve malzeme alımları,  demirbaş alımları, makine ve teçhizat alımları ile bilimsel araştırma projeleri için gerekli diğer giderleri karşılamak üzere kullanılır.

 (2)  Onaylanan   proje   planlarında   personel   çalıştırılması   öngörülmediği   sürece,   bilimsel araştırma projelerinde özel hesaptan personel çalıştırılamaz, bu amaçla herhangi bir ödeme yapılamaz. Yılı   Yatırım   Programında   yer   alan   Rektörlük   Bilimsel   Araştırmaları   isimli   projeler   için   ilgili üniversitelerin   Bilimsel   Araştırma   Projeleri   Komisyonlarınca,   diğer   projeler   için   ise   Kalkınma Bakanlığınca yapılacak yıllık değerlendirmeler sonucuna göre projelerde personel çalıştırılabilir. Ancak, proje onaylarında personel çalıştırılması öngörülmüş olsa bile ilgili mevzuatına göre verilecek personel çalıştırma   izinlerinde   belirtilen   sayı,   süre   ve   tutarları   geçmemek   kaydıyla   projelerde   personel çalıştırılması  mümkün  olabilecektir.  İlgili  mevzuatı  gereğince  yapılması  gereken  zorunlu  ödemeler, toplam proje maliyeti içinde kalmak kaydıyla ödenebilir.

 (3)  Bir  önceki  yılın  Yatırım Programında  yer  alıp,  Yılı  Yatırım Programında  yer  almayan projelerin  özel  hesaba  aktarılan  tutarlarından  kullanılamayanlar,  Yılı  Yatırım Programında  teknolojik araştırma  sektöründe  yer  alan  projelere  Rektörlük  onayı  ile  aktarılabilir  ve  Kalkınma  Bakanlığına aktarmayla ilgili bilgi verilir.

 

Özel hesabın kullanımı ve işleyişi

 MADDE  7-  (1)  Özel  hesaba  aktarılan  tutarlardan  yapılan  harcamalar  ve  verilen  avanslar bilimsel araştırma projeleri koordinasyon birimince öz gelir ve hazine yardımı karşılığı ayrımı yapılarak, analitik bütçe sınıflandırmasının ekonomik kodlama sistemine uygun olarak dört düzeyli kaydedilir ve izlenir.

 (2)  Bilimsel araştırma projelerinin finansman değişiklikleri ile söz konusu projelerin toplam maliyetini  değiştirecek  kaynak  geçişleri;  yılı  yatırım  programında  yer  alan  hazine  yardımı  karşılığı bilimsel  araştırma  projeleri  için  Yılı  Programının  Uygulanması,  Koordinasyonu  ve  İzlenmesine  Dair Karar   hükümleri,   diğerlerinde   ise   bilimsel   araştırma   projeleri   komisyon   kararları   çerçevesinde gerçekleştirilir.

 (3)  Gerçekleştirme   görevlisinin   imzasını   müteakip   tahakkuk   eden   bilimsel   araştırma projelerine ilişkin giderler, harcama yetkilisinin muhasebe birimine,  muhasebe yetkilisinin de bankaya vereceği talimat üzerine özel hesaptan ödenir.

Ön ödeme ve mahsup işlemleri

 MADDE 8- (1) Ön ödeme limitleri, yılı merkezi yönetim bütçe kanununda iller için belirlenen parasal limitin altı katına kadar yükseköğretim kurumu tarafından belirlenir. Her bir harcama yetkilisi mutemedi aldığı avanstan harcadığı tutarlara ilişkin kanıtlayıcı belgeleri en çok bir ay, açılan kredilerden harcadığı tutarlara ilişkin kanıtlayıcı belgeleri ise en çok üç ay içerisinde muhasebe birimine vermekle yükümlüdür.

 (2)  Harcama  yetkilisi  mutemedi  işin  tamamlanmasından  sonra  veya  mali  yılın  sonunda  bu sürelerin dolmasını beklemeksizin avans veya kredi artığını iade etmek, henüz mahsubunu yaptırmadığı harcamalara ait belgeleri vermek ve varsa artan parayı muhasebe birimine iade etmek suretiyle mahsup işlemini gerçekleştirmek zorundadır. Bu şekilde mahsup işlemi yapılmadıkça aynı iş için yeniden avans verilemez, kredi açılamaz.

 (3)  Önceki yıllarda açılmış akreditiflere ilişkin kredi artıkları ertesi yıla devredilmekle birlikte ödenekleri iptal olunur. Devredilen kredi artıklarının karşılığı, yükseköğretim kurumu bütçesinin bilimsel araştırma projelerinin ilgili tertiplerine ödenek kaydolunur, özel hesapla hiçbir şekilde ilişkilendirilmez. Ancak, akreditif karşılığı ödenek kaydedilen tutarın alım maliyetini karşılamaması halinde, ilave maliyet özel hesaptan ödenir.

 (4)  Aldıkları  avansın  mahsubunu  yapmayan  harcama  yetkilisi  mutemetleri  hakkında  6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümleri uygulanır.

Muhasebeleştirme işlemleri ve belgeleri

MADDE  9-  (1)  Emanet  hesaplardan  yapılan  tüm  işlemlerde  Merkezi  Yönetim  Harcama Belgeleri   Yönetmeliği    eki    muhasebe   işlem   fişi,    muhasebeleştirme   belgesi   olarak   kullanılır. Muhasebeleştirme belgelerinin ekine harcama belgelerinin asılları eklenir.

 (2)  Satın  alınan  dayanıklı  taşınırlar,  Taşınır  Mal  Yönetmeliği  gereğince  taşınır  işlem  fişi düzenlenerek yükseköğretim kurumu envanterine alınır ve söz konusu taşınırlar, bunları kullanacak proje yürütücüsüne ya da belirleyeceği kişiye zimmetlenir. Tüketime yönelik mal ve malzemeler ise doğrudan proje yürütücüsünün kullanımına tahsis edilir.

 

Harcama belgeleri ve muhafazası

 MADDE    10-    (1)    Bilimsel    araştırma    projeleri    kapsamında    yapılan    harcamaların belgelendirilmesinde Merkezi  Yönetim Harcama  Belgeleri  Yönetmeliği hükümleri kıyasen uygulanır. Bilimsel araştırma projeleri ile ilgili her türlü işlem ve harcamalara ilişkin belgeler, ilgili yükseköğretim kurumunda genel hükümlere göre muhafaza edilir ve denetime hazır halde bulundurulur.

Özel hesap dönemi ve devir

MADDE 11- (1) Özel hesabın dönemi takvim yılıdır.

 (2) Özel hesaba aktarılan tutarlardan herhangi bir bilimsel araştırma projesine ayrılan tutarın kullanım  imkanının  kalmaması  halinde,  söz  konusu   tutarlar  diğer  bilimsel  araştırma  projelerinin finansmanında kullanılabilir.

 (3)  Dönem sonu itibariyle özel hesapta kalan tutarlar, ilgili yükseköğretim kurumu bütçesi ile ilişkilendirilmeksizin ertesi yıla devreder.

 (4)  Kullanılmayan   ve   ertesi   yıla   devreden   tutarların   bilimsel   araştırma   projeleri   ile ilişkilendirilmesinde, bu Esas ve Usullerin 7 nci maddesinin ikinci fıkrası hükümleri uygulanır.

 

Sorumluluk

 MADDE 12- (1) Yükseköğretim kurumu üst yöneticisi, bu Esas ve Usuller çerçevesinde özel hesabın işleyişinden, kaynakların verimli ve etkin bir şekilde kullanılması hususunda gerekli tedbirlerin alınmasından sorumludur.

 (2)  Harcama  yetkilisi,  gerçekleştirme  görevlisi,  muhasebe  yetkilisi,  proje  yürütücüsü  ile bunların dışında kalan ihale komisyonu, muayene ve kabul komisyonu gibi komisyonlarda görevli diğer personel, yükseköğretim mevzuatı, 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu ve ilgili diğer mali mevzuat hükümleri çerçevesinde sorumludur.

Denetim

 MADDE  13- (1) Bu Esas ve Usuller  kapsamında  yapılan harcamalar projelerin tabi olduğu mevzuat  ve  5018  sayılı  Kanuna  göre  denetlenir.  Yapılan  denetimler  neticesinde,  Türk  Ceza  Kanunu açısından  suç  teşkil  eden  fiillerin  tespiti  halinde  ilgililer  hakkında  yükseköğretim  kurumu  tarafından genel hükümlere göre işlem yapılır.

(2) Bu Esas ve Usuller kapsamında yapılan harcamalar Sayıştay denetimine tabidir.

 

Yetki

MADDE  14- (1) Bu Esas ve Usullerin uygulanması sırasında ortaya çıkabilecek tereddütleri gidermeye ve gerektiğinde düzenleme yapmaya Maliye Bakanlığı yetkilidir.

 

Yürürlük

MADDE  15-  (1)  Bu  Esas  ve  Usuller,  1/1/2010  tarihinden  itibaren  geçerli  olmak  üzere imzalandığı tarihte yürürlüğe girer.

 

Yürütme

 MADDE  16-  (1)  Bu  Esas  ve  Usulleri,  Yükseköğretim  Kurulu  Başkanı  ve  yükseköğretim kurumu Rektörleri yürütür.